Trong thị trường tăng giá (thị trường con bò), giá không phải cứ tăng lên mãi, mà cũng trồi sụt nhẹ trên đường đi lên, và thường sẽ xảy ra 2 loại điều chỉnh. Một là điều chỉnh ngắn hạn, thị trường giảm từ 5%-8%, sau đó bật tăng trở lại. Hai là khi điều chỉnh trung hạn , thị trường có thể giảm xuống đến 15 %, sau đó mới tăng trở lại. Điều chỉnh xảy ra bất ngờ đối với những nhà đầu tư quyết định dốc hết vốn liếng ra để mua, để không bỏ sót một sự tăng giá nào. Tuy nhiên, sau mỗi lần điều chỉnh giá lại tăng trở lại. Sự điều chỉnh có thể xảy ra chỉ trong một ngày, hoặc trong nhiều tháng.
Những lí do dẫn đến thị trường điều chỉnh là:
- Sự điều chỉnh danh mục tài sản, ví dụ nhà đầu tư có thể chuyển bớt tiền đầu tư cổ phiếu sang trái phiếu (hay ngược lại), hoặc nhà đầu tư tăng dự trữ tiền mặt.
- Nhà đầu tư có thể đảo danh mục cổ phiếu định kì hoặc xoay vòng nhóm cổ phiếu theo ngành.
- Có thay đổi trong tình hình kinh tế, chu kì kinh doanh hoặc lãi suất tăng.
- Những yếu tố ngoại cảnh tác động như tin tức, biến cố chính trị, …
- Cổ phiếu tăng quá cao.
Nên xem điều chỉnh là một hiện tượng lành mạnh, vì nó làm cho thị trường trụ vững hơn và nó kiềm chế bớt những cái đầu nóng, bớt kì vọng của nhà đầu tư. Cổ phiếu nào cũng có thể điều chỉnh, nhưng sau đó nó sẽ tăng giá trở lại, và một số cổ phiếu có thể tăng gấp nhiều lần sau khi điều chỉnh. Ví dụ cổ phiếu VCB ở năm 2015, khi thị trường chung điều chỉnh giảm 12,25 % từ ngày 5/3/2015 đến ngày 18/5/2015, thì VCB đã điều chỉnh và tích lũy ở nền giá số 2 là mô hình cốc tay cầm, sau đó VCB đã tiếp tục tăng giá từ tháng 5/2015 đến tháng 7/2015 với mức tăng khá mạnh gần 48 % so với đỉnh tháng 5/2015.
Nhà đầu tư muốn ăn trọn con sóng sẽ không ra vào thị trường theo nhịp điệu, họ không bố trí lúc nào thì tham gia giao dịch, lúc nào thì ngồi chờ, nhằm tránh né thời kì điều chỉnh bởi vì nó đến rồi đi mà không hẹn trước. Khi họ tưởng điều chỉnh đang xảy ra thì nó đã diễn ra xong rồi. Nếu họ cứ ra vào thị trường theo lịch định sẵn thì rất có khả năng họ sẽ bỏ lỡ những đoạn tăng mạnh nhất của thị trường. Vì những cú tăng mạnh thường mang tính bất ngờ và đám đông đang sợ hãi.
Đôi khi có những sự điều chỉnh trong phạm vi hẹp và không thể hiện trên chỉ số của thị trường chung, chỉ số thị trường chung có thể vẫn tăng lên, hoặc giảm nhẹ, hiện tượng này được gọi là điều chỉnh ngầm. Ở thị trường chứng khoán Việt Nam có nhiều giai đoạn ở thị trường đa số cổ phiểu dẫn đầu điều chỉnh nhưng thị trường đi ngang do có 1 số trụ lớn của thị trường tăng giá mạnh dẫn đến chỉ số thị trường chung gần như không thay đổi. Thị trường giai đoạn này sẽ có sự biến động kha khá, có sự thay đổi cổ phiếu dẫn dắt nhưng nếu như chỉ nhìn điểm số mà không nhìn sâu bên trong thị trường thì sẽ không thấy có sự thay đổi gì.
Thị trường cổ phiếu chịu sự tác động của hai thứ tình cảm: lòng tham và sợ hãi. Trong thời kì điều chỉnh, sợ hãi là phổ biến, nhưng đó cũng là cơ hội đối với những nhà đầu tư có kinh nghiệm, những người hiểu chu kì thị trường có thể thu gom những món hời mà những nhà đầu tư không biết có thể bán đổ bán tháo, Và khi giá đã lên đến đỉnh, họ chính là người biết bán cho những ai kia vẫn đang mua vào.
